Najgorętsze miejsce na Ziemi: Czy Dolina Śmierci bije wszystkie rekordy?
Jeśli zapytasz, jakie miejsce na Ziemi jest najgorętsze, jednym z pierwszych, które przyjdą na myśl, będzie Dolina Śmierci w Kalifornii. To nieprzyjazne pustkowie od lat dominuje w rankingach najcieplejszych punktów globu, przynajmniej jeśli chodzi o zmierzone temperatury powietrza. Czy to jednak oznacza, że Dolina Śmierci jest absolutnie najgorętszym miejscem na Ziemi? Spójrzmy, co faktycznie wiadomo i jakie inne lokalizacje mogą z nią konkurować.
Rekordowe pomiary w Dolinie Śmierci
Dolina Śmierci, leżąca w stanie Kalifornia, jest znana z ekstremalnych upałów. W lipcu 1913 roku na stacji pogodowej Furnace Creek odnotowano temperaturę powietrza wynoszącą 56,7 stopnia Celsjusza. Przez dekady to właśnie ten wynik uchodził za najwyższą oficjalnie zmierzoną temperaturę na naszej planecie.
Z biegiem lat część meteorologów kwestionowała rzetelność historycznych pomiarów. Niemniej jednak, Dolina Śmierci wciąż dostarcza dowodów na swoje ekstremalne warunki: w sierpniu 2020 roku stacja Furnace Creek zarejestrowała temperaturę 54,4 stopnia Celsjusza, co uznano za najgorętszy wiarygodny pomiar w najnowszej historii.
Dolina Śmierci, otoczona wysokimi górami i leżąca na poziomie lub poniżej poziomu morza, działa niczym naturalna pułapka ciepła. Słońce, odbijając się od jasnej powierzchni doliny, nagrzewa powietrze i utrzymuje je w jej wnętrzu. Dzięki temu te niezwykle wysokie temperatury utrzymują się przez dłuższy czas.
Dolina Danakilska: Afrykańskie ekstremum
Chociaż Dolina Śmierci może pochwalić się rekordami maksymalnej temperatury powietrza, istnieje inne miejsce, które uchodzi za najgorętsze pod względem średnich rocznych temperatur. Jest nim Dolina Danakilska w Etiopii. Ta pustynna depresja, leżąca około 125 metrów poniżej poziomu morza, osiąga średnią roczną temperaturę przekraczającą 34 stopnie Celsjusza, co czyni ją jednym z najcieplejszych regionów Ziemi w ujęciu całorocznym.
Dolina Danakilska jest niezwykle sucha i wypełniona wulkanicznymi krajobrazami. Znajdujące się tam solne równiny, gorące źródła oraz aktywne wulkany, takie jak Dallol, dodatkowo wzmagają odczuwalne ciepło. Nie jest to miejsce, gdzie łatwo można przetrwać – mimo to od wieków zamieszkują je plemiona Afarów, trudniące się m.in. wydobyciem soli.
Czy Cieśnina Basra w Kuwejcie ma najgorętszy klimat?
Dolina Śmierci i Dolina Danakilska często pojawiają się w kontekście gorących miejsc na Ziemi, ale są też inne obszary, które pretendują do tego tytułu. Jednym z nich jest Cieśnina Basra w Kuwejcie. Latem temperatury w tym regionie regularnie przekraczają 50 stopni Celsjusza, a wysoka wilgotność powietrza sprawia, że odczuwalna temperatura staje się jeszcze bardziej dotkliwa.
W Kuwejcie, szczególnie w pobliżu wybrzeża Zatoki Perskiej, fale gorąca występują często i długo się utrzymują. Choć nie odnotowano tam najwyższej zmierzonej temperatury powietrza, kumulacja upału i wilgotności sprawia, że klimat jest wyjątkowo trudny do zniesienia.
Pustynia Lut: Potęga ciepła radiacyjnego
Jeszcze jednym miejscem, które zasługuje na uwagę, jest pustynia Lut w Iranie. Choć pomiary temperatur powietrza w tym regionie nie biją rekordów Doliny Śmierci, to pomiary satelitarne powierzchni gruntu wskazują, że Lut jest jedną z najgorętszych pustyń świata. W 2005 roku NASA odnotowała tam temperaturę powierzchni gleby wynoszącą aż 70,7 stopnia Celsjusza. To nie tyle powietrze, co rozgrzana ziemia i skały sprawiają, że Lut zyskała miano piekielnie gorącego miejsca.
Warunki na pustyni Lut są ekstremalne. To nie tylko temperatura, ale także brak wody i roślinności czynią z tego miejsca jedno z najbardziej nieprzyjaznych środowisk na Ziemi. Badacze twierdzą, że Lut mogłaby być najgorętszym miejscem, gdyby brać pod uwagę temperaturę gruntu, a nie powietrza.
Wybór najgorętszego miejsca zależy od kryteriów
Zastanawiając się, które miejsce na Ziemi jest najgorętsze, warto wziąć pod uwagę różne kryteria. Jeśli zależy nam na zmierzonych rekordach temperatury powietrza, Dolina Śmierci wciąż wydaje się niepokonana. Jeśli jednak spojrzymy na średnie roczne temperatury, Dolina Danakilska może wysunąć się na prowadzenie. A jeśli uwzględnimy temperaturę powierzchni gruntu, pustynia Lut z pewnością wyznacza nowe granice tego, co oznacza upał.
Warto również zauważyć, że odkrywanie tych ekstremalnych miejsc pozwala lepiej zrozumieć, jak różne czynniki środowiskowe kształtują klimat i warunki życia na naszej planecie. Zgłębianie takich zjawisk pomaga nam nie tylko zrozumieć przeszłość Ziemi, ale również przewidywać przyszłe zmiany klimatyczne. Ciekawe analizy tego typu można znaleźć na stronie https://evolutionofthinking.org/, która porusza różnorodne aspekty ewolucji naszego myślenia o świecie i jego ekstremach.
